Regtech là gì? Cơ hội và thách thức khi áp dụng Regtech vào hệ thống tài chính Việt Nam

Sự tuân thủ ngày càng khó hơn. Các công ty tài chính đang phải đối mặt với nhiều quy định hơn, nhiều thay đổi hơn và phức tạp hơn bao giờ hết. Đối mặt với gánh nặng pháp lý đang rình rập này, RegTech đã xuất hiện để giúp các doanh nghiệp hợp lý hóa gần như mọi phần của quy trình tuân thủ.

Thế nào là Regtech – định nghĩa chuẩn xác nhất

RegTech (Công nghệ quy định) là ứng dụng của công nghệ mới nổi để cải thiện cách các doanh nghiệp quản lý việc tuân thủ quy định. Mặc dù còn tương đối trẻ nhưng RegTech đang trưởng thành nhanh chóng. Các công ty RegTech hiện đang thu hút sự tham gia của máy học, xử lý ngôn ngữ tự nhiên, blockchain, AI và các công nghệ khác để mang lại sức mạnh của chuyển đổi kỹ thuật số cho thế giới tuân thủ quy định.

Vai trò của RegTech đối với ngành tài chính

RegTech (Regulatory Technology) là một trong các công nghệ được sử dụng để giúp các tổ chức về tài chính có thể tối ưu hóa các quy trình và tuân thủ được các yêu cầu của các cơ quan về quản lý, bao gồm chuẩn bị các báo cáo cần thiết, gia tăng tốc độ và độ tin cậy của các quy trình, thủ tục để nhận dạng được khách hàng, nâng cao nên chất lượng nhằm phân tích các giao dịch, cũng như phải đảm bảo được các quyền để kiểm soát được mức độ rủi ro và phòng, chống các mối đe dọa về an ninh mạng.

Sự gia tăng của các sản phẩm số đã làm các gia tăng về các vụ vi phạm các dữ liệu, tấn công mạng, rửa tiền và các hoạt động gian lận khác. Và RegTech sẽ còn giúp để giải quyết được những thách thức đã phát sinh được từ nền kinh tế được dựa trên nền công nghệ thông qua việc tự động hóa.

Với việc để sử dụng các dữ liệu lớn và công nghệ học máy, RegTech sẽ giảm thiểu các rủi ro cho các bộ phận về việc tuân thủ pháp lý của các công ty bằng cách sẽ cung cấp các dữ liệu về các hoạt động rửa tiền được phép thực hiện trực tuyến – các hoạt động mà nhóm tuân thủ về truyền thống có thể không được biết đến do sự gia tăng của các thị trường ngầm trực tuyến.

Bên cạnh đó, RegTech còn có thể nhanh chóng để phân tách và tổ chức được các tập dữ liệu lộn xộn và đan xen được thông qua các công nghệ được trích xuất và việc chuyển tải. Regtech cũng có thể được sử dụng để tạo nên một bản báo cáo một cách nhanh chóng nhanh nhất. Ngoài ra, nó cũng có thể được sử dụng cho các mục đích để tích hợp có được thêm nhiều các giải pháp để chạy trong một khoảng thời gian ngắn. Cuối cùng, RegTech sử dụng thêm các công cụ để phân tích khai thác thêm các tập dữ liệu lớn và sử dụng chúng cho các mục đích khác nhau.

Tiềm năng để phát triển và những rủi ro

Trước thềm đại dịch, trong bối cảnh của công nghệ RegTech trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương đã được coi là một trong những nước triển vọng nhất trên toàn cầu. Trên thực tế, báo cáo của ReportLinker dự báo rằng thị trường RegTech toàn cầu sẽ tăng từ 6,3 tỷ USD vào năm 2020 lên đến 16,0 tỷ USD vào năm 2025, với tốc độ để tăng trưởng kép trong mỗi năm là khoảng 20,3%.

Khu vực châu Á – Thái Bình Dương được dự báo là sẽ có tốc độ để tăng trưởng cao nhất là trong giai đoạn này do việc áp dụng được ngày càng nhiều các công nghệ mới, sự đầu tư nhiều cho CĐS, sự mở rộng nhanh chóng của các doanh nghiệp cũng như về sự phát triển rộng rãi của các cơ sở hạ tầng và tổng các sản phẩm quốc nội (GDP) của các quốc gia trong các khu vực sẽ ngày càng tăng cao.

Ở các nền kinh tế phát triển nhanh chóng như Hồng Kông, Singapore, Sydney và Tokyo, sự hấp dẫn của RegTech còn được thúc đẩy bởi một hệ sinh thái tài chính, và môi trường pháp lý vô cùng phức tạp. Nhu cầu về việc quản trị cũng như trách nhiệm để giải trình, sự xuất hiện của những người tham gia vào thị trường mới và những mối lo ngại về việc an ninh phát sinh từ các công nghệ đột phá như AI và công nghệ sổ cái được phân tán và tạo động lực quy định cho việc áp dụng RegTech vào.

Rõ ràng, đại dịch COVID-19 đã buộc các lĩnh vực về dịch vụ tài chính coi việc số hóa là một trong những điều vô cùng cần thiết và phải thay đổi được nhanh chóng để có thể thích ứng được với tình hình mới. Điều này đã trở thành một giải pháp tối ưu để các tổ chức có thể cải thiện được các dịch vụ nhằm đáp ứng được kịp thời các nhu cầu về kinh doanh và người tiêu dùng đang dần thay đổi. Nhu cầu về các giải pháp RegTech cũng đang mở rộng ra ngoài các dịch vụ tài chính, đó là lý do tại sao trong lĩnh vực này đang dần có xu hướng để phát triển nhanh chóng hơn.

Những khuyến nghị về việc ứng dụng Regtech tại Việt Nam

Tại Việt Nam, Regtech còn chưa thực sự phổ biến, nhưng nó đã được triển khai rất nhiều lần dưới nhiều các hình thức khác nhau, thông qua việc ứng dụng chuyển đổi số trong các hoạt động để quản lý, giám sát và tuân thủ về lĩnh vực tài chính.

Tuy nhiên, để RegTech thực sự phát triển theo như đúng nghĩa, có tổ chức hợp lý, có hệ thống, báo cáo Fintech và Ngân hàng số do MB Bank phát hành ra đã đưa ra các khuyến nghị các ngân hàng, công ty Fintech và các cơ quan quản lý và giám sát cần phải có được sự kết nối và việc này còn đòi hỏi phải có được một sự triển khai một cách nghiêm túc, bài bản nhất.

Theo đó, RegTech cần phải được nhận diện một cách đúng và đầy đủ, tránh việc đồng nhất với việc chuyển đổi số trong lúc giám sát cũng như quản lý. Việc nhìn nhận một cách nghiêm túc nhất về tính hiệu quả, khả năng ứng dụng cũng như những khó khăn khi sử dụng RegTech sẽ giúp cho các bên tham gia có một kế hoạch triển khai phù hợp hơn.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng RegTech cần phải triển khai ngay trước mắt ở những phạm vi thử nghiệm với các ứng dụng tiện ích phù hợp nhất với điều kiện Việt Nam như các quản lý dữ liệu lớn (Big data), các tiện ích để báo cáo kiểm tra, kết hợp với phòng, chống các tội phạm về tài chính. Việc này còn đòi hỏi phải có được sự đầu tư về nguồn lực sao cho phù hợp, tương xứng vì công nghệ chính là đòn bẩy tốt nhất cho Việt Nam để có thể theo kịp được với các thị trường tài chính lớn trên thế giới.

Các nhà hoạch định nên các chính sách và các cơ quan giám sát cần phải định vị lại các vai trò của mình như là người kiến tạo nên một ngành công nghiệp tài chính mới lớn mạnh hơn và bền vững hơn, trong môi trường khuyến khích sáng tạo, từ đó giúp cho việc thực hiện các mục tiêu chính sách sẽ ngày được thuận lợi hơn.